نام کتاب: علیه ایدئولوژیهای پایان (آپوکالیپتیسیسم، منطق سینمایی سرمایه داری فاجعه)
نویسنده: فؤاد حبیبی
ناشر: آمه
سال نشر: 1392
تعداد صفحات: 358 صفحه
قیمت: 15 هزار تومان
«باید مخالفت نماییم با همه آنانی که تنها میخواهند از پایان دم بزنند، با کل جماعت واپسین انسانها، دار و دسته از پادرآمدگان انگلصفت با آن «شکستهنفسیهای اعصابخردکنشان. پایان هنر، پایان متافیزیک، پایان بازنمایی، پایان محاکات، پایان تعالی، پایان اثر هنری، پایان روح... دیگر بس است! بیایید به یکباره پایان همه پایانها را اعلام کنیم و از آغاز امکانپذیر همه آنچه هست، همه آنچه بود و همه آنچه خواهد بود سخن بگوییم.» این بخشی از پانزده تز در باب هنر امروز از آلن بدیو آغازگر کتاب «علیه ایدئولوژیهای پایان» با عنوان فرعی آپوکالیپتیسیسم، منطق سینمایی سرمایهداری فاجعه است که به نویسنده آن به «پایان» میپردازد اما نه با محوریت مباحث کلاسیک و سنتی معطوف به پایان، بلکه تشریح بهرهبرداری سیاسی از این ایده و عینیت یافتن آن در خدمت ایدئولوژی سرمایهداری.
استفاده از ژانر آخرالزمانی سالها است تبدیل به سوژه همیشگی تولیدات هالیوود شده است؛ «2012»، ««روزی كه زمين از حركت ايستاد»، «آرماگدون»، «لژيون» و ... از این جملهاند. اما چرا هالیوود بر موضوع پایان تاریخ و ارائه تصاویری جذاب از «روزی که جهان تمام میشود» متمرکز شده و سعی میکند روایت خود را از این واقعه به مردم دنیا القا کند؟
فؤاد حبیبی نویسنده کتاب علیه ایدئولوژیهای بیپایان تاثيرات نظريه پايان جهان در فيلمهای هاليوود را از منظر فلسفی و با هدف تشریح بهرهبرداری سیاسی از این ایده و عینیت یافتن آن در خدمت ایدئولوژی سرمایهداری است، بررسی کرده است.
او با بررسی فیلمهای هالیوودی آخرالزمانی، این موضوع را در بستر تاریخی و سیاسی سرمایهداری معاصر بررسی میکند و این نکته را رصد میکند که ظهور چنین فیلمهایی چه ارتباطی میتواند با وضع اجتماعی و سیاسی معاصر داشته باشد. و برای بررسی این امر از تز لاکانی ـ ژیژکی بهره جسته که سینمای آپوکالیپتیک سپری فانتزیک در مقابل امر واقع آسیبزای سرمایه است که جهت مهار سویههای تروماتیک آن و ارائه روایتی برآمده و همراستا با ایدئولوژی نئولیبرال برساخته میشود.
این کتاب با تحلیل نمونههایی برگزیده از فیلمهای آپوکالیپتیک مونتاژی از این هستههای کیف کیف ایدئولوژی بورژوا ـ لیبرال را به نمایش درمیآورد که همچون مونادهایی خودنفی کننده همه ویژگیهای کلیت اجتماعی حاکم در زمانه پایان تاریخ را به اکران گذاشتهاند.
به هر ترتیب موضوعی که فؤاد حبیبی سراغ آن رفته است، بسیار بکر است و تألیفات زیادی در این زمینه وجود ندارد. ضمن آنکه در میان آثار آکادمیک و تحلیلی حوزه سینما به ندرت میتوان اثری را یافت که این دگرگونی را جدی گرفته و به صورت متمرکز به تحلیل این زمینه پرداخته باشد.
نظر شما